Deze tijdlijn omvat de gebeurtenissen over de avondklok tijdens de corona periode. Van augustus 2020 tot en met mei 2021. In de tijdlijn vindt u op de linkerzijde een omschrijving van de gebeurtenissen en op de rechterzijde de adviezen van het OMT. Onder de pijl aan de rechterkant vindt u een uitklapkader met het beloop van de epidemie, gevat in onderliggende stukken van verschillende onderdelen van de overheid.
Over de avondklok
Een avondklok is in algemene zin een maatregel die bepaalde regels oplegt gericht op de hele bevolking, tijdens bepaalde uren en wordt door een overheid alleen in uitzonderlijke gevallen uitgevaardigd. Tijdens COVID-19 werd de maatregel avondklok op 23 januari 2021 door het kabinet ingesteld van 21.00 tot 04.30 uur. Vanaf 31 maart gold de avondklok vanaf 22.00 uur. Op 28 april 2021 werd de avondklok opgeheven.
Het OMT adviseert de nachthoreca vooralsnog niet te openen, omdat de verwachting is dat dit tot clusters van besmettingen en uitbraken zal leiden. In de internationale literatuur en media zijn hier diverse voorbeelden van.
Het ECDC publiceert een advies over de implementatie van maatregelen om de verspreiding van het SARS-CoV-2 virus tegen te gaan, waaronder het invoeren van een avondklok.
Verschillende landen in de EU hebben een avondklok ingesteld. Een avondklok kan het aantal contacten aanzienlijk verminderen, maar is vanwege de maatschappelijke impact een laatste redmiddel.
28
OMT
28 september 2020
Het OMT adviseert een aantal maatregelen dat regionaal kan worden ingesteld. Een avond- en nachtklok wordt hierbij als mogelijkheid genoemd.
Het OMT adviseert om cafés, eetcafés- en drinkgelegenheden te sluiten, en om te onderzoeken of eigenstandige restaurants (zonder primaire functie van drinkgelegenheid) onder een aantal voorwaarden open kunnen blijven. Bij voorkeur wordt de sluitingstijd dan vervroegd tot bijv. 22.00 uur.
14
Kabinet
14 oktober 2020
Het kabinet neemt in navolging van het 80e OMT-advies aanvullende maatregelen. Hieronder valt het sluiten van alle eet- en drinkgelegenheden. Ook winkels in de detailhandel sluiten om 20.00 uur, en koopavonden worden afgeschaft. Tussen 20:00 uur en 07:00 uur wordt er geen alcohol meer verkocht of bezorgd, en is het niet toegestaan om alcohol op zak te hebben of te nuttigen in de openbare ruimte.
Het OMT noemt opnieuw de mogelijkheid van een avondklok, en adviseert onderzoek te verrichten naar de uitvoering hiervan.
4
Kabinet
4 november 2020
Het kabinet bereidt voor regio’s met hoge besmettingscijfers een aanvulling op de landelijke maatregelen voor. Deze maatregelen zouden o.a. kunnen bestaan uit een avondklok.
RIVM/OMT
4 november 2020
De directeur van het CIb/voorzitter OMT reageert op een vraag over de effectiviteit van een avondklok, bovenop het sluiten van de horeca. De directeur van het CIb geeft aan dat in de periode dat de horeca open was en om 22.00 uur moest sluiten er het gevoel was dat de toevoeging van een avondklok een daadwerkelijk uitrekenbaar effect op de R zou hebben. Nu de horeca dicht is, is het effect lastiger te voorspellen. Verwacht wordt dat de avondklok misschien kan bijdragen aan het urgentiegevoel.
Het OMT benoemt opnieuw de mogelijkheid van het instellen van een avondklok, om samenkomsten van jongeren tegen te gaan.
12
Kabinet
12 januari 2021
Het kabinet overweegt de invoering van een avondklok en heeft het OMT gevraagd hier een spoedadvies over uit te brengen. Ook wordt de gedragsunit van het RIVM geraadpleegd.
15
OMT
15 januari 2021
Het OMT gaat aan de hand van de beschikbare literatuur in op de verwachte bijdrage van een avondklok. Het effect van de avondklok op het reproductiegetal wordt in de literatuur geschat tussen de 8% en 13%. Ondanks dat het effect in Nederland niet exact is aan te geven, is dat in de beoordeling van het OMT substantieel.
Het OMT adviseert een avondklok in te stellen die geen invloed heeft op het buitensporten van kinderen en tieners, bijvoorbeeld van 20.00/21:00 uur tot 05:00 uur.
20
Kabinet
20 januari 2021
Het kabinet komt met het voornemen voor een avondklok en zal hierover in overleg treden met de Tweede Kamer. Als er voldoende steun is neemt het kabinet een definitief besluit.
Bij het uitwerken van de avondklok is een advies van de gedragsunit van het RIVM betrokken. Dit advies is opgenomen in een bijlage bij de Kamerbrief.
RIVM/OMT
20 januari 2021
De directeur van het CIb/voorzitter OMT geeft aan de Tweede Kamer een toelichting over het verwachte effect van een avondklok. Het streven is om de avondklok zo snel mogelijk weer af te schaffen, maar sommige maatregelen kunnen langer nodig zijn om een toename van de Engelse variant van het virus te voorkomen.
23
Kabinet
23 januari 2021
In heel Nederland wordt de avondklok ingevoerd. De avondklok geldt tussen 21.00 uur ’s avonds en 04.30 uur ’s ochtends.
29
OMT
29 januari 2021
Het OMT meldt op basis van de mobiliteitsgegevens dat door de avondklok het aantal mensen dat tussen 21.00 en 4:30 uur reist is teruggelopen. Het is nog te vroeg om een evaluatie van het effect en een advies ten aanzien van eventuele verlenging van de avondklok uit te brengen.
De directeur van het CIb/voorzitter OMT licht verschillende scenario’s toe die zijn gemodelleerd, waaronder het scenario waarin de avondklok en de eenbezoekersregeling worden afgeschaft. Dit zou tot een grote toename leiden van de IC-bezetting, en daar zijn momenteel onvoldoende bedden voor.
5
OMT
5 februari 2021
Het OMT meldt op basis van data van het Nederlands Verplaatsingspanel dat het aantal mensen dat tussen 21:00 en 4:30 uur reist is teruggelopen.
De avondklok en de bezoekbeperking zijn te kort geleden ingevoerd om op basis van het reproductiegetal een uitspraak te doen over de grootte van het effect.
Het gemiddeld aantal contacten dat mensen de laatste week van januari hadden is afgenomen ten opzichte van de periode voor de invoering van deze twee maatregelen.
Het aantal IC- en ziekenhuisopnames neemt nu iets af of stabiliseert, terwijl zonder deze maatregelen waarschijnlijk sprake zou zijn van een stijging.
Op basis van de modellering wordt de reductie van het reproductiegetal geschat op 10%. Dit is consistent met de literatuur.
Het OMT adviseert op basis van deze uitkomsten de maatregelen inclusief avondklok te continueren tot de volgende evaluatie over 3 weken.
12
OMT
12 februari 2021
Het OMT geeft aan dat de avondklok en de beperking van het bezoek thuis tot 1 persoon per dag bij lijken te dragen aan het stabiel houden van het aantal infecties. De inschatting van het effect op het reproductiegetal is nog steeds circa 10% reductie.
19
OMT
19 februari 2021
Het OMT meldt dat zonder het huidige maatregelenpakket inclusief de avondklok het aantal besmettingen en de druk op de zorg veel hoger zou zijn geweest.
De verwachting is dat de druk op de zorg snel zal toenemen als de avondklok en de bezoekbeperking nu worden opgeheven.
Het OMT adviseert daarom de avondklok en de bezoekbeperking te continueren.
24
RIVM/OMT
24 februari 2021
De directeur van het CIb/voorzitter OMT reageert op een vraag van een Tweede Kamerlid over het effect van de avondklok, los van de bezoekbeperking. Deze maatregelen zijn lastig los te koppelen omdat ze tegelijkertijd zijn ingegaan. Uit de uitkomsten van de modellering waarin de maatregelen toch uit elkaar zijn gehaald, blijkt een aanzienlijk effect van de avondklok.
Het OMT adviseert om de avondklok/bezoekbeperking nog niet op te heffen. Uit modellering van het RIVM komt naar voren dat het effect van het heropenen van het wetenschappelijk onderwijs en hoger beroepsonderwijs een relatief klein effect heeft op het verloop van de epidemie, als de avondklok en bezoekbeperking worden voortgezet.
10
RIVM/OMT
10 maart 2021
De directeur van het CIb/ voorzitter OMT licht in zijn presentatie opnieuw het effect van de avondklok en de bezoekregel toe. Net als in de eerdere berekeningen komt dit uit op ongeveer 10%. Het PIENTER-onderzoek toont soortgelijke resultaten. Het is niet mogelijk om te preciseren of het de avondklok of de bezoekregel is die het meeste effect heeft, de maatregelen worden als bundel onderzocht. Ook benadrukt de directeur van het CIb dat het OMT adviseert over potentiële maatregelen, maar dat de besluitvorming bij het kabinet ligt.
19
OMT
19 maart 2021
Het OMT adviseert om de avondklok te verlengen.
31
Kabinet
31 maart 2021
Het kabinet besluit in lijn met het OMT-advies om de avondklok te verlengen tot en met 20 april. Het aanvangstijdstip is aangepast naar 22.00 uur.
Het OMT geeft aan dat het opheffen van de avondklok en het maximum van 1 bezoeker de tijdsduur van de piekbezetting in de ziekenhuizen met circa twee weken zal verlengen, en de hoogte van de piek meer onzeker zal maken. Het OMT adviseert daarom om niet tot versoepelingen over te gaan.
13
Kabinet
13 april 2021
Het kabinet gaat, in lijn met het 108e OMT-advies, nu nog niet tot versoepelingen over.
Het kabinet heeft een openingsplan uitgewerkt, waarmee de maatregelen worden versoepeld. In de eerste stap van dit plan wordt de avondklok beëindigd. Naar verwachting gaat deze stap 28 april in.
15
RIVM/OMT
15 april 2021
De directeur van het CIb/voorzitter OMT reageert op een Tweede Kamerlid, die vraagt of de avondklok niet kan worden afgeschaft als andere maatregelen steviger worden ingezet.
De directeur van het CIb geeft aan dat het aan de regering is om te besluiten welke maatregelen worden gestopt of versoepeld. Wat betreft de effectiviteit van verschillende maatregelen benadrukt hij dat het het meest effectief is als iedereen zich aan de bronmaatregelen houdt.
16
OMT
16 april 2021
Het OMT adviseert om de versoepelingen uit stap 1 van het openingsplan pas door te voeren nadat vast is komen te staan dat de piek van de epidemie voorbij is.
28
Kabinet
28 april 2021
Het kabinet gaat over tot uitvoering van stap 1 uit het openingsplan. Hiermee komt de avondklok te vervallen.
De maatschappelijke en econonomische gevolgen van de huidige maatregelen spelen een grote rol bij dit besluit.
30
OMT
30 april 2021
Het OMT reageert op uitspraken in de media over het ontbreken van een effect van de avondklok. Om dit effect in kaart te brengen is een grondige wetenschappelijke analyse nodig. Het OMT verwijst hiervoor naar een eerder advies van 15 januari 2021, waarin de onderbouwing van het instellen van de avondklok is beschreven.
Het OMT bespreekt het effect van de avondklok op de verplaatsingen tussen 22.00 en 4.30 uur. In de periode dat de avondklok van kracht was, zijn deze verplaatsingen gehalveerd.
